بهارستان؛ محله پرماجرا
تاریخ انتشار: ۲۱ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۴۳۸۷۰۳
همشهری آنلاین- ابوذر چهل امیرانی: ساکنان محله بهارستان، شاهد بروز حوادث مختلفی در حوزه‌های مختلف تاریخی و سیاسی بوده‌اند که می‌توان به خلع قاجار، به توپ بستن مجلس، شاه شدن رضاخان، حمله متفقین، کودتای ۲۸مرداد، ترور منصور و خیلی ماجراهای دیگر اشاره کرد. همه این اتفاق‌ها مربوط به تاریخ پرتنش ایران بعد از دوران مشروطه است و تنها محله‌ای است که ۲نخست‌وزیر یعنی «عبدالحسین هژیر» و «حسین علاء» در آن ترور شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا ببینید
نطق‌های آتشین یک روحانی در بهارستاندیوار ناصری که خراب شد و تهران توسعه پیدا کرد، خیابان‌های ۱۷شهریور و انقلاب اسلامی، روی خرابه‌های این دیوار ساخته شد تا مرزهای شرقی و شمالی محله بهارستان را تشکیل دهند. خیابان سعدی هم در غرب و خیابان امیرکبیر در جنوب این محله قرار دارد. خیابان بهارستان هم از وسط این محله می‌گذرد و به میدان معروف بهارستان می‌رسد. در میانه این میدان، مجسمه یک روحانی نصب شده که روی یک سکو نشسته است. شکل و شمایل او شبیه کسی است که یک نطق یا خطابه پرشور و پرحرارت می خواند.
او سیدحسن مدرس است و اگر اشاره دست او را دنبال کنیم، سردر مجلس شورای ملی را می‌بینیم؛ همان‌جایی که مدرس، چند دوره نماینده‌اش بوده و در کتابهای تاریخی، درباره نطق‌ها و صدای رسای او در صحن مجلس خوانده‌ایم. مدرس، اسمی آشنا برای همه ماست؛ سیاستمدار کهنهکاری که در دوره ناصرالدین شاه، بیشترین عرصه اعتراضات و تاخت و تازش، همین مجلس ملی بود. برای همین، در سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، مجسمه این روحانی مجلسی را ساختند و در میدان بهارستان نصب کردند.
رخداد تلخی که از یاد نمیرودیکی از وقایع تلخی که محله بهارستان به خود دیده، ترور شهید مرتضی مطهری در آن بوده است که ۱۲اردیبهشت سال۱۳۵۸ با شلیک گلوله یک تروریست به شهادت رسید.
«منوچهر والی‌زاده» پیشکسوت دوبله، می‌گوید: «بهارستان پر از خاطرات جورواجور سیاسی است. قلمرو سیاسیون بوده و مقصد گردهم آمدن مردم در وقایع تاریخی و سیاسی. این محله، قدر یک شهر ماجرا دارد و پر از داستان‌های شنیدنی است. خانه‌های قدیمی زیادی هم در بهارستان وجود دارد و کافی است ماجرای هر کدام را دنبال کنید تا ساکنانش درباره آنها حرف بزنند و شما شگفت‌زده شوید.»
کنار مجلس شورای ملی، مدرسه عالی شهید مطهری قرار دارد و هر رهگذری را وسوسه می‌کند تا نگاهی به آن بیندازد. بالاتر از این مدرسه، موزه هنرهای ملی در خیابان بهارستان قرار دارد؛ گنجینه باارزشی از آثار ملی که از آن به عنوان اولین موزه کشور یاد می‌شود. کمی بالاتر، به خانه شهید رجایی می‌رسیم که به موزه تبدیل شده و یکی از جاذبه‌های فرهنگی تهران است. موزه صبا، عمارت فخرالدوله و خانه معتمدالسلطنه نیز در این محله قرار دارد.
هرچند «بهارستان» محله‌ای شناخته‌شده است، اما نسبت به محله‌های عودلاجان، بازار و سنگلج، قدمت کمتری دارد. زمانی که تهران توسعه و حصار طهماسبی تغییر کرد، محله جدیدی در شمال تهران به‌وجود آمد و نام آن را دولت گذاشتند. قسمت شرقی این محله، بسیار سرسبز بود و خیلی‌ها را به سوی خود کشید. همین سرسبزی و خوش آب و هوا بودن سبب شد تا نام بهارستان را برای آن انتخاب کنند و خیلی زود به محله‌ای بزرگ تبدیل شد.
مهمان ویژه بهارستانیهااگرچه بهارستان از ساختمان‌های قدیمی اشباع شده، اما گذرهای قدیمی هم دارد. خیابان ایران که به عین‌الدوله هم شناخته می‌شود، یکی از آنهاست. امام خمینی(ره) پس از سال‌ها تبعید، مدتی در این خیابان ساکن بود و در یکی از کلاس‌های مدرسه رفاه زندگی می‌کرد. ایشان ۱۲بهمن سال۱۳۵۷ پس از زیارت قبور شهدا و سخنرانی در بهشت زهرا(س) به این مدرسه آمد و مردم، برای دیدار با بنیانگذار جمهوری اسلامی به اینجا می‌آمدند. امام خمینی(ره) پیش از بازگشت به کشور، شرط کرده بود در جایی مستقر می‌شود که مالک خاصی نداشته و باید جنبه عمومی و مردمی داشته باشد. این چنین بود که ستاد استقبال از امام(ره)، مدرسه علوی را برای سکونت ایشان انتخاب کرد، اما رهبر کبیر انقلاب، مدرسه رفاه را انتخاب کردند؛ مدرسه‌ای که در قلب تهران و نزدیک میدان بهارستان قرار داشت.
عمارت «فخرالدوله» یکی از بناهای بی‌نظیر است که در محله بهارستان قرار دارد. این ساختمان که اکنون به عنوان خانه مداحان مورد استفاده قرار می‌گیرد، سال۱۳۲۴ به دستور «اشرف‌الملوک» یا «اشرف امینی» معروف به «فخرالدوله» ساخته و سال ۱۳۲۸ تکمیل شد. او نهمین دختر مظفرالدین شاه و مادر «علی امینی» نخست‌وزیر ایران بود که علاوه بر ساخت مسجد، چند مدرسه و بیمارستان ساخت و زمین آسایشگاه معلولان کهریزک را وقف کرد. او مؤسس تاکسیرانی خصوصی در ایران هم بود.
اگر خیابان بهارستان را به سمت بالا بروید، مغازه‌ای شبیه یک ویترین بزرگ می‌بینید که پر از عکس‌های قدیمی تهران است. گفته می‌شود، مرحوم علی حاتمی، شهرک سینمایی غزالی را با استفاده از این عکس‌ها ساخته است. اینجا یکی از عکاسی‌های قدیمی پایتخت است که مالک آن، فعالیت خود را سال ۱۳۰۷ در سه‌راه امین‌حضور شروع کرد و سال۱۳۲۳ به این بخش از محله بهارستان آمد. هرکسی از کنار این مغازه می‌گذرد، حتماً برای تماشای عکس‌های قدیم تهران می‌ایستد و از تماشا لذت می‌برد.
۲۰۰۰ مغازه و کارگاه در محله بهارستان وجود دارد که در آنها کیف و کفش تولید یا عرضه می‌شود. بیشتر این مغازه‌ها در خیابان باغ سپهسالار قرار دارد که به بورس کیف و کفش پایتخت معروف است.
۱۳۰۹ سالی بود که موزه هنرهای ملی در محله بهارستان ساخته شد. ۲۷۱ اثر ارزشمند هنری (نگارگری، مینیاتور، گبه و فرش، معرق، منبت و...) از قرن۱۲ هجری شمسی تاکنون در آن نگهداری می‌شود.
کد خبر 778738 برچسب‌ها امام خمینی کودتا علی حاتمی شهید - محمدعلی رجایی کهریزک - آسایشگاه علی مطهری تهران مجلس شورای اسلامی سازمان بهشت زهرا منوچهر والیزادهمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: ناصرالدین شاه شهید رجایی امام خمینی کودتا علی حاتمی شهید محمدعلی رجایی کهریزک آسایشگاه علی مطهری تهران مجلس شورای اسلامی سازمان بهشت زهرا منوچهر والی زاده محله بهارستان بهارستان قرار مجلس شورای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۴۳۸۷۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
خاندانی از تبار و نوادگان حذیفه‌بن‌یمان در طرشت
همشهری آنلاین- شهره کیانوش راد: قدمت طرشت به پای شهرری نمی‌رسد، اما از تهران قدیمی‌تر است و در دوره‌هایی نام‌آورتر بوده است. طرشت تا پیش از ساخته شدن حصار طهماسبی تهران و قبل از حمله مغولان، معروف‌تر و مشهورتر از قصبه تهران بود و از پایگاه‌های علمی معروف جهان اسلام شناخته می‌شد. این روستای غرب تهران، به باغ‌های پرمحصول توت، شاه‌توت، سیب و انارش شهرت داشت و باغداران طرشت به همراه اهالی روستای کن بخش زیادی از محصولات میوه‌ای مورد احتیاج اهالی پایتخت‌نشین دوره قاجار را تامین می‌کردند.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
علیرضا زمانی، تهران پژوه، می‌گوید: «طرشت همچون گذشته خاک حاصلخیز و محصولات باغی و زراعی پرباری دارد. هر چند امروزه در طرشت خبری از زمین‌های زراعی گندم و جو نیست، اما همچنان می تواند از محصولات منحصر به فرد باغ‌های این منطقه بهره برد. در این منطقه، بزرگان و افراد صاحب نامی زیسته اند که بخشی از هویت این محله تاریخی به شمار می آیند. به واسطه همین افراد، مراکز علمی معتبری در طول تاریخ در طرشت پا گرفته و در تاریخ این شهر و سرزمین جاودانه شده‌اند.»
علیرضا زمانی، یکی از مرکز علمی را مرتبط با خاندان دوریستی می‌داند و می‌گوید: «اگرچه بنا به گفته برخی مورخان، نخستین ساکنان طرشت از شمیران به این منطقه آمدند، اما طرشت شهرت و عزت خود را به خاندان بزرگ دوریستی مدیون است. اصلاً به خاطر این خانواده بود که طرشت در گذشته به دوریست معروف شد و بعدها هم درشت و سپس طرشت شد. خاندان دوریستی از تبار و نوادگان حذیفه بن یمان، صحابی معروف پیامبر هستند. همان حذیفه که به عنوان صاحب سرّ و رازدار پیامبر(ص) شناخته می‌شود و از شیعیان خاص مولا علی (ع) بود. حذیفه بعد پیامبر(ص) از معدود یاران خواص علی (ع) هم باقی ماند و از ارکان چهارگانه صحابی او به حساب می‌آید، آن طور که با وصیت خود زهرای مرضیه (س)، در نماز و دفن شبانه بانو حضور داشت. حذیفه را به عنوان یکی از راویان معروف واقعه غدیر هم می‌شناسند. او از راویان شهره حدیث نبوی است و بعد مرگش در مدائن و نزدیک قبر سلمان فارسی به خاک سپرده شد. هویت و نام طرشت با خاندان دوریستی و حذیفه بن یمان پیوندی ناگسستنی یافته، خاندانی که خاک دوریست یا طرشت را با حضور خود متبرک کرده و با علم و علم‌آموزی پیوند دادند. بعدها با زندگی نوادگان حذیفه در طرشت، مراکز علمی در این محله پا گرفت.»
قاضی نورالله شوشتری، در کتاب ارزشمند مجالس‌المؤمنین به معرفی سه عالم شیعه دوریستی (طرشتی) پرداخته است. او در معرفی خواجه جعفر دوریستی رازی (از نوادگان حذیفه بن یمان) به حضور خواجه نظام الملک طوسی، صدراعظم مقتدر عصر سلجوقی در قریه طرشت اشاره می‌کند که نسب شریفش به حذیفه بن الیمان از اکابر و اخیار صحابه رسول(ص) منتهی می‌شود. مزار شیخ عبدالله طرشتی (شیخ عبدالله بن جعفر بن محمد معروف به ابومحمد دوریستی) امروز نیز زیارتگاهی بزرگ در قلب محله طرشت است.
کد خبر 846083 برچسب‌ها محله همشهری محله امامزاده
دانشجویان سال سوم دانشگاهها، بورسیه دانشگاه فرهنگیان میشوند